Bu hayvan postları, günümüzde kürk olarak tabir edilen kıllı hayvan derileriydi. Deri kıyafetlerin, insan neslinin bugüne kadar gelmesinde büyük payı bulunur. Kullanımı bu kadar eski çağlara uzanan deri nedir ve deri ne demek?
Vücudun en büyük organı olarak tasvir edilen deri, genel anlamda vücuttaki organları dıştan saran doku bütünlüğüdür. Fakat tekstil dünyasında deri, birtakım işlemlerden geçerek kullanılır duruma getirilmiş hayvan postu demektir. Derinin özellikleri, kullanım alanlarına göre dayanıklı, kaliteli ve uzun ömürlü kullanımı ayrıca yumuşak dokuya sahip olması ile çeşitlenir.
Deri günümüzde birçok eşyanın hammaddesi konumundadır. İşlenmiş deriden kıyafet, aksesuar, ev dekorasyonu eşyası vb. gibi eşyalar yapılır. Derinin üretiminde birçok hayvan kullanılmaktadır. Deri üretiminde genel olarak deri tabaklama ve finisaj adı verilen işlem kullanılır.
Tabaklama başka bir adıyla sepileme ham deriyi işleme yöntemine verilen isimdir. Ham derinin işlenmesi farklı şekillerde ve yöntemler ile yapılabilmektedir. Birçok farklı deri işleme yöntemi bulunmaktadır.
Tabakhane nedir sorusunun cevabı ise derinin bir dizi fiziksel ve kimyasal işlemler sonrasında endüstriyel alanda üretim malzemesi olarak kullanılır hale getirildiği yerdir. Tabakhanede üretilen deri, istenilen şekil ve model ile üretilebilir. Deriden yapılan şeyler sıralandığında giyim, dekor ve aksesuar ürünleri bu sırayı oluşturur.
Finisaj nedir sorusunun cevabı ise deri işlemenin son aşaması şeklindedir. Bu son aşamada derinin parlaklığının, dokusunun, esnekliğinin, yırtılmaya karşı direncinin ve kalitesinin belirlendiği bilinir.
Tekstil sektöründe kullanılan deri çeşitleri küçükbaş ve büyükbaş hayvanlara ait işleniş biçimine göre üç grupta sınıflandırılır. İlk sırada sırça yüzü düzgün deriler giysilik deriler (napa, zig deri vb.) gelirken bir diğeri sırça yüzü zımparalanmış deriler (nubuk vb.) ve son olarak et yüzü zımparalanmış deriler (süet vb.) gelir. Gerçek deri neyden yapılır sorusunun cevabı ise hayvan derisidir.
Vidala deri nedir? Bir deri türü olan vidala ayakkabıdan çantaya pek çok tamamlayıcı aksesuar yapımında sıklıkla kullanılır. At, dana gibi hayvanların derilerinin ve inek derisinin işlenmesi ile üretilir. Diğer çeşitlere kıyasla suya oldukça dayanaklı olduğu bilindiğinden bu sebeple pek çok kişi tarafından sıklıkla tercih edilir.
Nubuk deri nedir? Cilt kısmı zımparalanarak üretilmiş ve oldukça kısa lifler açığa çıkarılması sonucu kadifemsi yüzey kazanmış deri türüne verilen isimdir. Nubuk, deri cildinin zımparalanması sonrası elde edilmektedir. İnek postu, sığır derisi nubuk deri üretiminde kullanılabilir.
Süet deri nedir? Genel olarak et yüzeyi zımparalanarak üretilen ve nubuk deriye kıyasla daha uzun liflendirilmiştir. Süet deri kadifemsi yüzey özelliği kazandırılmış bir deri çeşididir. Ayrıca ince ve yumuşak bir apreye sahip deriden yapılmıştır.
Flotter deri nedir? Yüzeyi dokulu olan, yüzeyi düzleştirilmemiş ve doğal olan deri cinsidir. Sırçalı deri ne demek sorusunun cevabı ise deri cinsine has cilt desenine ve doğal görünüme sahip olan deri cinsi şeklindedir. Vejital deri nedir? Hakiki derinin, bitkisel maddesel ve katmanlama yöntemleri ile işlenerek oluşturulan deri cinsi vejital deridir.
Yıkama deri ne demek? Deri işlenme aşamasında, istenmeyen maddelerden arındırılmış deri halidir. Yarma deri nedir? Yarma deri, yatay olarak iki ya da daha fazla katmana bölünmüş deri çeşididir ve bu terim çoğunlukla orta ve alt katmanlar için kullanılmaktadır.
Derinin kimyasal yapısında sırasıyla; % 55 karbon, % 19-25 oksijen, % 14-20 azot, % 6-8 hidrojen, % 0,5-1,5 kükürt, fosfor, demir, iyot ve klor iyonları bulunmaktadır. Debbağlık ne demek sorusunun cevabı ise deriyi işleyen kişi şeklindedir. Eski dilde kullanılan bu tabir günümüzde eskisi kadar kullanılmamaktadır. Zaman içerisinde debbağhane sözcüğü tabakhaneye dönüşmüştür.
Derinin biyolojik yapısında sırasıyla; % 65 orasında su, % 32.5 oranında protein, % 2 oranında yağ, % 0,5 oranında mineral tuzlar ve son olarak % 0,5 oranında diğer unsurlardan bulunmaktadır. Deri kaç tabakadan oluşur sorusunun cevabı ise derinin üç tabakadan oluştuğu şeklindedir.
Deri işlemeciliğinde kullanılan deri işleme malzemeleri çeşitlilik gösterir. Deri nasıl işlenir sorusunun cevabı basamaklara ayrılır. Etleme, yarma, sama, pikle, tabaklama, sıkma, asortlama, traşlama, tabaklama, nötralizasyon, boyama ve yağlama, kurutma, açma, zımparalama, bitirme işlemleri (finisaj), kontrol ve son olarak sevk etme deri imalatı basamaklarıdır.
Derinin salamura aşamasında deri tuzlama makinesi kullanılır. Tabaklama aşamasında deri tabaklama kimyasalları kullanılır. Deri kalıp çıkarma basamağı için kalıp makinesi kullanılır. Derinin cilalanması için cila kullanılır.
Deri nasıl incelir sorusunun cevabı ise yarma makinesinden geçtikten sonra tıraşlanması ile, tıraş makinesinde istenilen inceliğe getirilmesi şeklindedir.
Deri tabaklanmadan önce yumuşatılmalıdır. Deri nasıl yumuşatılır? Bu basamakta; ağaç dolap, pervane, kuyu ve havuz kullanarak, suyunu kaybetmiş deriye suyu geri kazandırarak yumuşatmak amaçlanır. Deri tabaklama aşamaları; krom tabaklama, bitkisel tabaklama, fiziksel tabaklama, aldehite tabaklamadır. Tabaklanmış deri son olarak finisaj işlemi uygulanarak yüzey ve dokusuna istenilen ton ve şekle ulaşır.
Dericilik ve deri tabaklama insanlık tarihi kadar eskidir. Bugüne gelen kayıtlarda Antik Mısır ve Sümer medeniyetlerinde bile dericiliğe rastlanmaktadır. Krom Tabaklama aşamasında deri krom bileşikleri ile işlenir. Madensel tabaklama olarak da bilinir ve eski yöntemlerden biridir. Bu yöntemde krom ya da krom tuzu kullanılmaktadır. Krom tabaklama ile deri, özgün bir renk tonuna ve yumuşak bir dokuya kavuşur.
Bitkisel tabaklamada ise deri doğal bir süreç ile hazırlanır. Bu yöntemde deri tamamen bitkisel ürünler ile terbiye edilir. Bu işlemde, akasya, keçiboynuzu ve meşe odunu gibi farklı doğal bitkiler kullanılır. Bitkisel tabaklama işleminden sonra esnek, kahverengi bir deri ortaya çıkar.
Fiziksel Tabaklamada dış faktörlerden bağımsız olarak tabaklama işlemi yapılır. Bu işlemde sadece deri içinde yer alan bağ doku kırılır. Günümüzde bu yöntem ile tabaklama yapabilen usta sayısı azdır.
Aldehit ile Tabaklama işlemindeki amaç, beyaz ve krem renkli bir deri elde etmektir. Tabaklama işleminde oxazolidin ve glutaraldehyde bileşenleri kullanılır. Bu yöntem ile üretilmiş deri giyimde, araba döşemelerinde ve bebek ayakkabı üretiminde kullanılır. Bu işlem sonrası keçi derisi gibi deriler, oldukça yumuşak ve emici bir doku kazanır.
Derinin, normal kumaştan daha farklı ve kalın bir yapıda olduğu bilinmektedir. Deri ürünlerin dikimi için özel endüstriyel makineler kullanılabilir. Günümüzde hobi olarak ise deri dikimi ile ilgilenenler bulunur. Bu kişiler de deri dikim kitlerini kullanabilir. Yıpranan ve yırtılan deri ürünleri çeşitli deri yapıştırma teknikleri ile onarılabilir.
Deri ne işe yarar? Derinin dikilmesi ile, deri telefon kılıfı, deri ayakkabı, deri etek, deri pantolon, deri ceket, deri bluz, deri şapka, deri koltuk vb. birçok ürün üretilebilir.
Hakiki derinin suni deriden farklı olarak, doğal ve hafif olan kendine has bir kokusu vardır. Hakiki deri suni deri gibi ateşe tutulduğunda hemen tutuşmaz. Gerçek derinin yüzeyinde ufak gözenekler bulunur.